Türkiye’de emekçiler 1 Mayıs 2023 Birlik Uğraş ve Dayanışma Günü’nde meydanlardan hak taleplerini haykıracak, birlik iletisi verecek. Genel Sağlık-İş Sendikası 1 Mayıs’ta sıhhat çalışanlarının haklarına yönelik gerçekleştirdiği araştırma sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı.
Genel Sağlık-İş Genel Lideri Dr. Derya Uğur, “Ekonomik krizin tüm işçileri yoksullukla sınadığı bir periyotta, sıhhat işçileri 1 Mayıs’ı; daha borçlu, daha fakir ve daha mutsuz karşılamaktadır. 2019 yılında sıhhat çalışanlarının yüzde 69,6 olan borçlanma oranları 2023’te ise yüzde 81,1’e yükselmiştir. Dört yıllık araştırma sonuçları göstermiştir ki; sıhhat işçileri giderek fakirleşmiş, daha da borçlanmış, mutsuzluğu artmış, saygınlığı azalmıştır. Ülkemizde tüm işçiler, siyasi iktidarların baskısı altında, hukuksuzluğun, liyakatsizliğin arttığı bir devirde, ekonomik krizin pençesinde giderek fakirleşmektedir. Genel Sağlık-İş, bu meseleleri ortaya koymak hedefiyle 2019-2023 devrinde dört farklı gerçekleştirmiştir. Dört yılı kapsayan araştırma sonuçları göstermiştir ki; sıhhat işçileri giderek fakirleşmiş, daha da borçlanmış, mutsuzluğu artmış, saygınlığı azalmıştır. 1 Mayıs; yoksulluğa, emek sömürüsüne ve hak kayıplarına örgütlenerek, birlikte cüretle karşı durma günüdür. 2023 yılı 1 Mayıs’ının emeğin siyasi iktidar eliyle sömürüldüğü, sermayenin sömürüsüne göz yumulduğu son 1 Mayıs olması inancı ve azmiyle; Genel Sağlık-İş olarak tüm işçilerin Birlik, Gayret ve Dayanışma Günü’nü kutluyoruz. Yaşasın 1 Mayıs Birlik, Çaba ve Dayanışma Günü!” açıklaması yaptı.
İşte Genel Sağlık-İş Araştırması ve Sonuçları: Sağlık Çalışanlarının Borçlanma Oranı Arttı
Alan araştırması sonuçları, 2019-2023 periyodunda gündelik ömrün devamı için borçlanmak durumunda kalma eğiliminin besbelli bir artış gösterdiğini ortaya koymaktadır. 2019 yılında gündelik ömrün devamı için borçlanmak zorunda olanların oranı yüzde 69,6 iken, bu oran 2021’de yüzde 72,8 ve 2022’de yüzde 75,3’e ve 2023’te ise yüzde 81,1’e yükselmiştir. Sıhhatte dönüşüm, pandemi ve kriz süreci, sıhhat çalışanlarının kredi kullanım oranlarını artırmıştır. 2019’de yüzde 78,4 olan kredi kullanım oranı 2023’te yüzde 86,1 olarak kaydedilmiştir.
Aylık Kullanım Dışında Kredi Kartı Borcu Oranı Yükseldi
2019-2023 devrinde sıhhat çalışanlarının kredi kullanım oranları, gündelik hayatın devamı için geçerli borçlanma kanallarını içerecek halde yükselmiştir. İhtiyaç kredisi kullanım oranı 2019 yılında 66.5 iken, 2023 yılında bu oran 75.5’e yükselmiştir. Aylık kullanım dışında kredi kartı borcu oranı da yaklaşık 14 puan yükselmiştir. 2019 yılında sıhhat çalışanlarının yüzde 30.4’ü aylık kullanım dışında kredi kartı borcuna sahipken bu oran 2023 yılında 45.3’e yükselmiştir. Sıhhat çalışanlarına nazaran toplum nezdindeki saygınlıkları yıllar geçtikçe azalmaktadır. Esasen sıhhat çalışanları her araştırmada büyük yükle gerekli saygınlığa sahip olmadıklarını belirtmişlerdir. Bununla birlikte, bahisle ilgili olumsuz vurgu 2019 yılında yüzde 91 iken 2023’te yüzde 97,5’e yükselmiştir.
Temel Sorun İktisat ve Geçim Meşakkati Diyenlerin Oranı 95.9
Araştırmaların tümünde, 2019-2023 periyodunda sıhhat çalışanlarının Türkiye’nin en büyük sıkıntılarına dair vurguları ekonomik problemler istikametinde güçlenmiştir. Türkiye’nin temel sorunu iktisat ve geçim problemi olduğunu söyleyenlerin oranı 95.9’a yükselmiştir. Türkiye’nin en büyük probleminin geçim meşakkati olduğuna dair vurgu mutlaktır. Bununla birlikte, evvelki yıllarda geçim badiresinin akabinde gelen işsizlik ve yoksulluk seçeneklerinin önüne yolsuzluk ile liyakatsiz görevlendirmeler geçmiştir. Bu manada ülkemiz, ekonomik sıkıntıların yanına eklenen yasal ve yönetimsel meselelerle karşı karşıyadır.
Çözüm Sıhhat Çalışanlarının Sesine Kulak Veren Siyasi İrade!
Türkiye’de sıhhat çalışanlarının karşı karşıya kaldığı meseleler, süratle tahlile kavuşturulması gereken kıymetli bir mevzudur. Sıhhat çalışanları, uzun çalışma saatleri, yetersiz fiyatlar, ağır iş şartları nedeniyle büyük bir zorluk yaşamaktadır. Sıhhat işçilerinin ağır ve makûs çalışma şartları hemen düzeltilmelidir. Sıhhat çalışanlarının çalışma şartlarının uygunlaştırılması, onların sağlıklı bir biçimde çalışmalarına yardımcı olacak ve hizmet kalitesini yükseltecektir. Sabit ödeme/performans ödemesi üzere uygulamalara son verilmeli; en düşük maaş yoksulluk hududunun üzerinde olacak biçimde kademeli artan maaş artışları yapılmalıdır. Sıhhat çalışanlarına yönelik şiddet hadiseleri artmaktadır ve çalışanların güvenliği konusunda kâfi tedbirler alınmamaktadır. Sıhhat şiddetine karşı tesirli ve caydırıcı düzenlemeler hayata geçirilmelidir. Sıhhat çalışanlarının kâfi sayıda istihdam edilmemesi, çalışanlara çok yüklenilmesine neden olmakta ve hizmet kalitesini düşürmektedir. Kâfi sayıda sıhhat çalışanı istihdam edilmeli, işçi açığı kapatılmalıdır. Bu, sıhhat hizmetlerinin kalitesinin artırılması için de büyük bir değer taşımaktadır.
Ek Gösterge Artışı Yapılmalı
Tüm sıhhat işçilerini kapsayacak halde ek gösterge artışı yapılmalı tekrar tüm sıhhat işçilerine yıllık 90 gün yıpranma hissesi hakkı verilmelidir. Sıhhat işçileri ortasında farklı çalışma biçimlerine son verilmeli; takımlı, garantili çalışma biçimi sağlanmalıdır. Sıhhat işçilerinin çocuk bakım meselelerine yönelik kesintisiz hizmet veren bakımevi, kreş ve anaokulu düzenlemeleri hayata geçirilmelidir. Sıhhat işçileri, yurttaşlarımızın sıhhati için büyük fedakarlıklarla çalışmakta lakin hak ettikleri saygıyı ve takviyesi görememektedir. Sıhhat çalışanlarına verilecek dayanak, tüm ülkenin sıhhat hizmetlerinin güzelleştirilmesine katkıda bulunacaktır. Çünkü Türkiye’de son yıllarda sıhhat alanında kıymetli bir sorun haline gelen hususlardan biri, nitelikli sıhhat işgücünün yurt dışına göç etmesidir. Sıhhat çalışanlarının yurt dışına gitmesi, nitelikli sıhhat hizmeti sunumunda kıymetli aksaklıklara neden olmaktadır. Sıhhati piyasalaştıran siyasetlere son verilmeli, ulusal, kamucu ve halkçı sıhhat siyasetleri tekrar hayata geçirilmelidir. (BSHA-Bilim Ve Sıhhat Haber Ajansı)
